Việc Hoa Kỳ áp thuế quan đối ứng đột ngột và có thể tăng cao sau khi hết hạn 90 ngày sẽ khiến nhiều doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ sụt giảm đơn hàng, đứt gãy chuỗi cung ứng, dẫn đến việc phải thu hẹp sản xuất hoặc tạm ngừng hoạt động.
Từ ngày 09/04/2025, Chính phủ Hoa Kỳ chính thức áp dụng mức thuế suất đối ứng tăng thêm 10% trong 90 ngày đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam. Đây là một động thái nhằm giảm thâm hụt thương mại của Mỹ – con số đã lên tới 123,5 tỷ USD đối với Việt Nam trong năm 2024. Chính sách này đang tạo áp lực lớn lên các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt trong các ngành chủ lực như điện tử, dệt may, da giày và nội thất – những ngành phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ, chiếm tới gần 30% GDP xuất khẩu quốc gia. Việc áp thuế quan đối ứng đột ngột và có thể tăng cao sau khi hết hạn 90 ngày sẽ khiến nhiều doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ sụt giảm đơn hàng, đứt gãy chuỗi cung ứng, dẫn đến việc phải thu hẹp sản xuất hoặc tạm ngừng hoạt động.
Trong bối cảnh đó, một vấn đề pháp lý đặt ra là: khi buộc phải thu hẹp sản xuất, làm thế nào để chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ) một cách hợp pháp? Vụ tranh chấp lao động giữa bà Nguyễn Hoàng Thanh T và Công ty TNHH F sau đây là một ví dụ điển hình về cách doanh nghiệp Việt Nam xử lý cắt giảm lao động trong bối cảnh khó khăn kinh tế.
Bối cảnh vụ án:
Yêu cầu của bà T:
Tổng số tiền yêu cầu bồi thường: 294.600.000 đồng.
Lập luận của Công ty F:
Quyết định của Tòa án:
Từ vụ việc của bà T và Công ty F, có thể thấy việc chấm dứt HĐLĐ do lý do kinh tế hoặc tái cơ cấu tổ chức là quyền hợp pháp của doanh nghiệp. Tuy nhiên, quyền này không thể thực hiện một cách tùy tiện – mà phải được căn cứ trên bằng chứng cụ thể và thực hiện đúng quy trình pháp luật.
Nếu doanh nghiệp không đáp ứng đầy đủ các điều kiện này, họ có thể đối mặt với nhiều hệ quả pháp lý nghiêm trọng, bao gồm:
Trong bối cảnh phải đối mặt với biến động kinh tế từ bên ngoài – như chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ – nhiều doanh nghiệp Việt Nam có thể buộc phải cắt giảm lao động để duy trì hoạt động. Để giảm thiểu rủi ro tranh chấp và đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật, doanh nghiệp cần lưu ý một số điểm sau:
Chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ đang tạo áp lực lớn lên doanh nghiệp Việt Nam, với nguy cơ dẫn đến cắt giảm lao động hoặc đóng cửa. Vụ án giữa bà T và Công ty F là một ví dụ điển hình, cho thấy doanh nghiệp hoàn toàn có thể chấm dứt HĐLĐ một cách hợp pháp khi gặp khó khăn kinh tế và tái cơ cấu nếu:
Đây là bài học thực tiễn quan trọng cho cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế thế giới đang biến động nhanh, đặc biệt khi chịu tác động từ các chính sách thương mại xuyên quốc gia như thuế quan.
Khuyến nghị: Trước khi thực hiện bất kỳ quyết định cắt giảm nhân sự nào, doanh nghiệp nên tham vấn ý kiến chuyên gia pháp lý hoặc luật sư lao động để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên và giảm thiểu rủi ro tranh chấp kéo dài về sau.
Ngày 30/9/2024, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (“NHNN”) ban hành một số Thông tư nhằm điều chỉnh mức lãi suất tiền gửi ngân hàng áp dụng đối với tổ chức tín dụng (“TCTD”), chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Tính đến tháng 10 năm 2024, Hoa Kỳ đã đầu tư vào Việt Nam khoảng 1.400 dự án, với tổng vốn đăng ký gần 12 tỷ USD. Trong 10 tháng đầu năm 2024, các nhà đầu tư Hoa Kỳ đã triển khai 92 dự án mới, với tổng vốn gần 139 triệu USD, tập trung vào công nghệ và năng lượng.
Quyền khởi kiện phái sinh là một cơ chế pháp lý quan trọng cho phép cổ đông hoặc thành viên góp vốn khởi kiện nhân danh công ty khi người quản lý hoặc cá nhân có liên quan vi phạm nghĩa vụ, gây thiệt hại cho doanh nghiệp.
Hợp Đồng Không Đóng Dấu Có Hiệu Lực Không?
