Luật sư nội bộ: anh là ai?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, chưa có một định nghĩa rõ ràng và chính xác, đầy đủ về luật sư nội bộ và nghề luật sư nội bộ. Luật Luật sư đưa ra khái niệm luật sư hành nghề với tư cách cá nhân, được cơ quan, doanh nghiệp tuyển dụng theo hình thức hợp đồng lao động để giải quyết các vấn đề pháp lý phát sinh trong nội bộ hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp đó. Tuy nhiên, để hành nghề với tư cách cá nhân, luật sư đó phải đăng ký với Sở Tư pháp nơi luật sư hành nghề để được cấp giấy phép hành nghề với tư cách cá nhân. Trong thực tế, luật sư nội bộ không đăng ký với Sở Tư pháp để được hoạt động với tư cách là luật sư nội bộ của cơ quan, tổ chức đó. Tại Việt Nam, hiện nay đang thiếu một hành lang pháp lý rõ ràng và đầy đủ về luật sư nội bộ mặc dù các luật sư nội bộ vẫn tồn tại và hoạt động như một chuyên viên phụ trách pháp lý hoặc nhân viên pháp chế của tổ chức, công ty đó theo pháp luật lao động.

“TẠI VIỆT NAM, HIỆN NAY CHƯA CÓ MỘT HÀNH LANG PHÁP LÝ RÕ RÀNG VÀ ĐẦY ĐỦ VỀ LUẬT SƯ NỘI BỘ”

Do vậy, ở Việt Nam, một khái niệm được thừa nhận rộng rãi rằng luật sư nội bộ là một thuật ngữ pháp lý dùng để chỉ các luật sư hoặc nhóm luật sư làm việc bên trong một tổ chức, công ty, doanh nghiệp hoặc tổ chức chính phủ hoặc phi chính phủ để cung cấp các dịch vụ tư vấn pháp lý cho các thành viên bên trong tổ chức đó dưới hình thức hợp đồng lao động, thường là toàn thời gian và hưởng lương từ tổ chức đó tương tự như các chức danh nhân viên khác. Ví dụ điển hình là các luật sư nội bộ làm việc tại các bộ phận pháp chế, phòng pháp chế trong các công ty, ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, quỹ đầu tư, tập đoàn, công ty mẹ, công ty con, các tổng công ty nhà nước, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các công ty đa quốc gia có hoạt động kinh doanh tại Việt Nam. Tuy nhiên, theo quy định của Luật sư, luật sư làm việc với tư cách cá nhân (không đề cập trực tiếp đến khái niệm luật sư nội bộ) về cơ bản không được thực hiện các hành vi liên quan đến đại diện cho khách hàng ngoài tổ chức mình đang làm việc, bao gồm việc đại diện cho khách hàng trong pháp luật, tham gia giải quyết tranh chấp, đại diện cho khách hàng trước tòa án và thực hiện các nhiệm vụ tương tự. Ngoài ra, luật sư nói chung và luật sư nội bộ nói riêng đều là luật sư của các đoàn luật sư nên đều phải tuân thủ các quy định về đạo đức nghề nghiệp và thực hiện các nhiệm vụ của mình một cách đúng đắn, trung thực và tôn trọng các quy định pháp luật.

“ TẠI VIỆT NAM, LUẬT SƯ NỘI BỘ LÀ LUẬT SƯ LÀM VIỆC TẠI DOANH NGHIỆP NHẰM ĐỂ CUNG CẤP DỊCH VỤ PHÁP LÝ CHO TỔ CHỨC ĐÓ”

Theo pháp luật Hoa Kỳ

Luật sư nội bộ làm việc cho một tổ chức, hoặc công ty, thường là một doanh nghiệp, tổ chức phi lợi nhuận hoặc tổ chức chính phủ. Công việc của luật sư nội bộ bao gồm cung cấp ý kiến tư vấn pháp lý cho tổ chức hoặc công ty mà họ làm việc và đại diện cho tổ chức hoặc công ty trong các vụ kiện. Tuy nhiên, việc luật sư nội bộ đại diện cho tổ chức hoặc công ty trong các vụ kiện có thể bị hạn chế tùy thuộc vào quy định của tiểu bang nơi luật sư được cấp giấy phép hành nghề hoặc lĩnh vực pháp lý cụ thể. Ngoài ra, luật sư nội bộ cũng có trách nhiệm đảm bảo rằng tổ chức hoặc công ty của họ tuân thủ các quy định pháp lý và chính sách nội bộ của tổ chức hoặc công ty. Luật sư nội bộ cũng phải tuân thủ các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp của luật sư, bao gồm nguyên tắc bảo mật thông tin của khách hàng và tránh việc xung đột lợi ích giữa tổ chức hoặc công ty và khách hàng. Để trở thành luật sư nội bộ tại Mỹ, luật sư phải có bằng hành nghề luật sư và đăng ký với đoàn luật sư của tiểu bang nơi tổ chức hoặc công ty mà họ làm việc đặt trụ sở. Ngoài ra, luật sư nội bộ cũng phải đáp ứng các yêu cầu đào tạo và phát triển chuyên môn liên quan đến lĩnh vực hoạt động của tổ chức hoặc công ty của họ

Theo pháp luật Anh

Luật sư nội bộ làm việc tại một tổ chức, công ty hoặc doanh nghiệp, thay mặt cho tổ chức đó cung cấp tư vấn pháp lý và giải quyết các vấn đề pháp lý. Các luật sư nội bộ thường là nhân viên của tổ chức đó và được trả lương bởi tổ chức. Công việc của luật sư nội bộ bao gồm cung cấp lời khuyên pháp lý và thực hiện các hoạt động pháp lý cho tổ chức mà họ làm việc. Các hoạt động này bao gồm việc tham gia vào việc soạn thảo các hợp đồng, xử lý các vấn đề liên quan đến nhân sự, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, giải quyết các tranh chấp, tư vấn cho ban giám đốc và nhân viên khác về các vấn đề pháp lý liên quan đến hoạt động của tổ chức. Tuy nhiên, luật sư nội bộ không được phép đại diện cho tổ chức của mình tại tòa án nếu không được đào tạo và có chứng chỉ hợp lệ để đại diện trước tòa án. Như vậy, khi có vụ kiện, tổ chức cần tìm một luật sư độc lập làm đại diện để đại diện cho tổ chức đó.

Theo pháp luật Nga

Tương tự Việt Nam, khái niệm về luật sư nội bộ chưa được định nghĩa rõ ràng và cụ thể. Tuy nhiên, các luật sư nội bộ vẫn tồn tại và hoạt động trong các tổ chức, công ty, doanh nghiệp tại Nga. Các luật sư nội bộ tại Nga thường là nhân viên của tổ chức và có trách nhiệm cung cấp tư vấn pháp lý, giải quyết các vấn đề pháp lý và đại diện cho tổ chức trong một số vấn đề pháp lý, kể cả các giao dịch xuyên biên giới. Các luật sư nội bộ cũng có trách nhiệm thực hiện các hoạt động pháp lý như soạn thảo hợp đồng, giải quyết các tranh chấp pháp lý, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, trợ giúp ban lãnh đạo của tổ chức về các vấn đề liên quan đến pháp lý. Tuy nhiên, ở Nga, việc đại diện cho tổ chức trong các vụ kiện và trước tòa án thường phải được thực hiện bởi các luật sư độc lập được cấp phép để đại diện cho các bên thứ ba. Các luật sư nội bộ tại Nga cũng phải tuân theo các quy định đạo đức nghề nghiệp và các quy định liên quan đến việc bảo vệ thông tin và giữ bí mật thương mại của tổ chức mà họ làm việc. Để trở thành một luật sư nội bộ tại Nga, người đó phải có bằng cấp luật và được đào tạo về các lĩnh vực liên quan đến hoạt động của tổ chức mà họ sẽ làm việc. Ngoài ra, các luật sư nội bộ cũng phải đăng ký với Hiệp hội Luật sư Liên bang Nga và tuân thủ các quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư